Over de Arnhemse bestuurscultuur wordt al vele jaren vrij negatief gepubliceerd. En nu ligt er een snoeihard rapport ‘Patronen van politiek, de Arnhemse bestuurscultuur in meervoud’ van o.a. prof. Dr. Paul Frissen dat een ontluisterende inkijk geeft in hoe de interne dynamiek binnen de huidige gemeenteraad van Arnhem werkt. Steeds terugkerende woorden in het rapport zijn: beledigen, schofferen en minachten. Dit wordt sterk gekoppeld aan twee wethouders, die als ‘autist’ en ‘straatvechter’ worden beschreven.
Paul Frissen nuanceert overigens zijn conclusies door aan te geven dat de gang van zaken niet uniek Arnhems is. Overal waar macht speelt, ontstaat de neiging om ‘de koning op de troon te worden’. Frissen benadrukte dat bestuurders niet in die valkuil zouden moeten trappen en zich bescheiden zouden behoren op te stellen; in dienst van de stad. Frissen zegt: ‘Wie al te vaak intimideert en schoffeert, krenkt niet alleen personen, maar beschadigt vooral de politiek als institutie. Dat tast de legitimiteit aan’.
Voor ons, de fractie van Arnhem Centraal, is het rapport heel herkenbaar. Een dergelijke regenteske atmosfeer is in 1997 juist de aanleiding geweest om vanuit de wijken tot de oprichting van onze partij te komen. Daarbij moet gezegd worden dat er zeker ook perioden in de raad geweest zijn van prettige samenwerking met collega’s en colleges. De ervaring leerde ons wel dat de politieke overmacht van één of twee partijen gemakkelijk kan verleiden tot het door Frissen zo duidelijk geschetste ‘Bokito-gedrag’. En dat gedrag is in de afgelopen raadperiode (2014-2018) steeds sterker geworden. Zo werden belangrijke projecten vaak (bijna) doorgedrukt, zonder gesprek met de stad en zonder goede discussie en beschouwingen vooraf met de raad. Denk hierbij aan de bebouwing van het Kerkplein, verplaatsen AKU-fontein en de gang van zaken rond de Blauwe Golven. Het gaat vaak niet (alleen) om het eindresultaat, maar om het proces. Niet doordrukken, maar SAMEN doen. En dat samen doen ontbreekt momenteel.
Het is een belangrijk rapport. Onze fractie wil er alles aan doen om het anders te doen: met elkaar en met de stad. Dat zit van nature al in onze ‘politieke genen’. Wij merken dat veel van onze mede-Arnhemmers ook willen mee praten en mee willen doen. Logisch: het gaat om de stad voor de inwoners en over de besteding van gemeenschapsgelden. Laat dit rapport de opmaat zijn naar een cultuuromslag, die ervoor zorgt dat we het echt anders gaan doen. En dan hopen we veel terug te kunnen winnen aan vertrouwen van onze inwoners. Daarbij rest wel de vraag of wethouders die ervaren worden als ‘straatvechter’ en ‘autist’ het vertrouwen kunnen herwinnen van de gemeenteraad en met name van de oppositie. De komende dagen zal dit zichtbaar worden, maar onze fractie betwijfelt dit ten zeerste.
Lea Manders
Guus van der Laak